Om maar met de deur in huis te vallen: ik kan me niet vinden in een aantal uitgangspunten en aannames in dit boek. Dan zou je denken dat dit een vernietigende recensie is. Maar als je dat wilt, kun je beter stoppen met lezen. Want elk boek verdient een eerlijke kans, en voor Woedekracht is het meer dan dat. Het is een goed geschreven boek.
Opbouw en meer
Het is goed mogelijk om anders te denken, om andere ideeën te hebben en een boek toch als goed te omschrijven. Daar zijn een aantal redenen voor.
De belangrijkste reden dat dit een sterk boek is, is de opbouw. Briffa gidst mij door een logische, intuïtief kloppende opeenvolging van onderwerpen. Daardoor is dit boek over woede meer dan een cursus assertiviteit XL. Ze beschrijft alle facetten van woede – van waar het past in de waaier van emoties tot hoe je het inzet voor een betere maatschappij.
Elk van de tien hoofdstukken heeft een of meer opdrachten, die allemaal bedoeld zijn om voorbij theoretische kennis te komen. Ook de opdrachten zijn duidelijk en hebben geen woord te veel.
Persoonlijk
De opbouw in de hoofdstukken is van klein, dichtbij naar groot, en van herkennen naar beheersen. Met klein en dichtbij bedoel ik ook persoonlijk. Briffa heeft het over de binnenwereld. Ze zet direct de toon met een eigen, kwetsbaar verhaal over haar temperament toen ze opgroeide. Ze illustreert daarmee op welke manier zij zelf heeft leren omgaan met woede. Meerdere persoonlijke verhalen komen in intermezzo’s terug; ze vormen een rode draad. Misschien wil Briffa laten zien dat ze met dezelfde moeiten te maken heeft als anderen, in het omgaan met woede en het waarderen ervan.
Informatie goed presenteren
De onderbouwing, het beschrijven van informatie, heeft Briffa netjes gedaan. Ze introduceert nieuwe informatie op een duidelijke en bondige manier. Op die manier begrijp ik wat het met dit onderwerp te maken heeft of waarom het belangrijk is in de context van dit boek.
Briffa deelt een aantal belangrijke lessen. De basisles: woede hoort erbij. Het is niet erg, het is niet eng, het is zelfs nuttig. Een andere les is dat je kunt leren omgaan met je eigen woede. Dat gaat niet vanzelf. De beste manier is de eerste les accepteren: woede kan goed zijn, het hoort bij het leven.
Triggers
Het meest sterk is haar beschrijving van triggers, en hoe daarmee om te gaan. In de kenmerkende structuur laat ze zien waar triggers vandaan kunnen komen. Ze is helder: niemand blijft een zenmonnik wanneer een trigger voorbijkomt. Wat wél kan, en Briffa maakt dat geloofwaardig, is oefenen. Dat is handig, omdat je bij woede het beste kunt doseren. Het is – nogmaals – niet slecht, wanneer je het in proportie inzet. Je mag opstaan tegen onrecht.
Eigen model
Met haar eigen woedekrachtmodel wil Briffa inzicht geven in wat ze onze binnenwereld noemt. Het is een doordacht model, dat ze heeft ontwikkeld vanuit meerdere theorieën. Ze heeft er duidelijk werk in gestoken, en het model komt heel ver in het verklaren van gevoel en gedrag. Waar ik me niet in kan vinden, is de focus op trauma. Want de grondslagen die Briffa gebruikt zijn, in haar woorden, traumasensitieve theorieën.
Een deel van dit boek gaat over de psychologische overlevingsfunctie van woede, gerelateerd aan trauma. Ondanks veel bronnen en beschrijvingen vind ik het beperkt overtuigend. Briffa baseert haar ideeën op het werk van onder anderen Gabor Maté, een auteur die veel kritiek krijgt op zijn (wetenschappelijke) onderbouwing.
Geen zelfhulp?
Je kunt Woedekracht indelen bij de rubriek zelfhulp. Tussen de regels merk ik dat Briffa dat zelf jammer vindt. Want hoewel woede hoort bij individuele emoties, komt het tot uiting in contact met anderen. De interessante en complexe wisselwerking tussen mensen valt buiten de grenzen van dit boek.
Voor mij is het te esoterisch. Briffa maakt haar boodschap en methode voor mij te weinig concreet. Ik had graag meer gelezen over de wetenschappelijke geschiedenis van onderzoek naar emoties, zoals woede. Toch vliegt Briffa niet uit de bocht. Haar claims en ideeën vallen binnen algemeen geaccepteerde denkbeelden.
Dat ik me niet kan vinden in de achtergronden en methoden van dit boek, zegt alleen maar dat ik niet de doelgroep ben. Ik verwacht dat ik een training van Briffa oprecht leerzaam zou vinden, omdat er dan meer ruimte is voor interactie.
Inmiddels heb ik Woedekracht aan meerdere mensen aangeraden. Zij zijn namelijk wél de doelgroep.
Over Hans de Witte-van Mierlé
Hans de Witte - van Mierlé is coach, projectmanager en trainer. Hij werkt in het sociaal domein, met als specialisaties participatie, gedragsverandering, brede samenwerking en transitietrajecten.